1.5

Moja relacja z Markiem Kozelkiem należy do tych skomplikowanych. Do dzisiaj rozpływam się przy „Benji”, zestawie akustycznych coverów umiarkowanie-wczesnego Modest Mouse („Tiny Cities”), czy dyskretnie elektronicznej kooperacji z Jamie’em Lavellem („Among The Leaves”). Dla równowagi kompletnie nie mogę słuchać „Universal Themes”, do coverów AC/DC (tak, Kozelek podobno popełnił coś takiego) nawet nie próbuję podchodzić i odnoszę generalnie wrażenie, że Pan Marek na własne życzenie utknął w przeręblu, który sobie pieczołowicie wyrąbał. I nie jest to wyłącznie kwestia postępującej nadwagi.

Odnoszę wrażenie, że Kozelek dostał gotowe podkłady, zapętlił je stosowną ilość razy, zrobił swoje i odesłał paczkę do nadawcy.

Jedno jest pewne – Kozelek trochę za bardzo uwierzył w skuteczność  strumienia świadomości, który od lat jest jego podstawową formą ekspresji. Każdy kolejny album to półmetrowa, zadrukowana mrówczym fontem, płachta papieru będąca drobiazgowym sprawozdaniem z pobudek, przelotów, posiłków, spotkań i całej tej nieznośnej  i powtarzalnej prozy życia, z którą każdy musi radzić sobie na własny rachunek. Co gorsza z płyty na płytę warstwa liryczna sprawie wrażenie coraz mniej dopracowanej. Może to efekt uboczny bycia “prawdziwym jak nigdy dotąd”, ale niekotrolowany potok słów to broń obosieczna – w efekcie słuchacze obrywają  wersami w rodzaju: „I woke up and I said to my love, Good morning…”, „I’m very much me and Nick Cave is very much 'He’”.  Doprawdy, sam Paulo Coelho lepiej by tego nie wymyślił.

Pewnik numer dwa: Mark należy do osób, którym podkłady raczej specjalnie nie przeszkadzają. Zaczyna tam, gdzie mu się uda i 7 minut później kończy niezależnie od tego czy w tle jeszcze coś brzęczy, czy też niekoniecznie. W teorii zatem Pan Kozelek mógłby nagrywać albumy w kooperacji ze sprzętami gospodarstwa domowego i istnieje szansa, że niektórzy nie zauważyliby różnicy. Tym razem jednak do spółki kompozytorskiej zaproszony został Justin Broderick – w czasach kopalnych zaprzysięgły metalowiec (występował w Napalm Death), później pan od industrialu (Godflesh), aktualnie quasi-postrockowy eksperymentator (Jesu).

Kilka pierwszych indeksów może zaskoczyć i nie jestem jednak pewien czy będzie to zaskoczenie pozytywne. Obiektywnie rzecz biorąc Kozelek nigdy dotąd nie śpiewał (deklamował?) do tak mocnych partii instrumentalnych. Mocnych w sensie ciężaru, niekoniecznie zaś obiektywnej jakości. I tu jest pies pogrzebany – słabo zrealizowane, monotonne riffy przesterowanej gitary Brodericka i jednostajne, uproszczone do granic, partie perkusji wydają się równie niedopracowane, co liryczny potok z wnętrza Pana Marka. Nie wiem w jakiej mierze obaj autorzy faktycznie pracowali nad tym materiałem wspólnie i w czasie rzeczywistym. Odnoszę wrażenie, że Kozelek dostał gotowe podkłady, zapętlił je stosowną ilość razy, zrobił swoje i odesłał paczkę do nadawcy. Z drugiej strony, wspominane chwilę temu marne brzmienie zdaje się sugerować, że uczestniczmy w próbie zdekompletowanej garażowej kapeli, na którą z niejasnych przyczyn wpadł ojciec gitarzysty i z puszką piwa w ręku zaczął wydzierać się mikrofonu („Carondelet”)

Z czasem nastrój ulega zmianie, obaj panowie łagodnieją, do głosu dochodzą syntezatory, programowane elektroniczne partie i tak potrzebna odrobina przestrzeni. Z miejsca wszystkie elementy układanki wydają się w końcu do siebie pasować, ale trudno pozbyć się wrażenia, że Kozelek/Jesu w wersji ambientowej to jedynie powtórka ze wspomnianego we wstępie „Among The Leaves”. Uspokojeniu warstwy instrumentalnej towarzyszy pewne novum w warstwie lirycznej – osobisty dziennik z podróży Pana Marka urozmaicają recytowane mejle od fanów. Nie przesłyszeli się Państwo, Mark czyta (myląc się, a niekiedy wybuchając śmiechem) całe dziękczynno-pochwalne akapity – nie jestem pewien czy to podwójny żart, czy tylko niekontrolowane wzdęcie na powierzchni ego.

Z całej  kooperacji pomiędzy Broderickiem i Kozelkiem zapamiętałem tylko „Exodus” – niemal dziesięciominutowy hołd dla rodziców, którzy przeżyli własne dzieci, napisany na kanwie tragicznej śmierci syna Nicka Cave’a. Utwór porusza za sprawą pięknej, powoli rozwijanej melodii i mantrycznie zapętlonego, żałobnego refrenu. Pragnę przypomnieć, że wcale nie tak dawno podobne zestawy komplementów można było przypisywać pełnym płytom pana Kozelka. Załóżmy, że to tylko chwilowy spadek formy.